Stawka ryczałtu 8,5% oraz 12,5% w rozliczeniu 2022 r.

W 2023 r. doszło do zmian zastosowania stawki 8,5% i 12,5% i rozliczania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Istnieją dwie grupy czynności, które korzystający z ryczałtu opodatkowuje według tych stawek:

• grupa czynności, które opodatkowane są wyłącznie stawką 8,5%, bez względu na wartość przychodu.
• grupa, których wykonywanie wyłącznie do wartości przychodu 100.000 zł pozwala na stosowanie stawki 8,5%, a każdy przychód ponad tę wartość opodatkowany jest według stawki 12,5%.

Podatek od najmu PIT-28 oblicz wygodnie w Programie e-pity 2023

Nie musisz liczyć podatku w PIT-28 za 2023 od najmu ręcznie. Sprawdź wysokość Twojego podatku kompleksowo z uwzględnieniem wszystkich ulg i odliczeń. Zadbaj o najniższy podatek i najszybszy zwrot do 45 dni! Wylicz podatek z najmu od razu w Programie e-pity 2023 teraz i wyślij e-deklarację online >>

Ryczałt dla dwóch stawek: 8,5% do przychodów nie przekraczających kwoty 100 000 zł oraz 12,5% do przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł.

Podatnik limit 100.000 zł stosuje wyłącznie przy czynnościach wskazanych poniżej, opodatkowanych tą właśnie metodą. Jeśli prowadzi inny rodzaj działalności (inne grupy usług lub towarów), to przychody tego rodzaju nie wpływają na limit 100.000 zł.

Dwie stawki podatkowe stosowane są do następujących rodzajów działalności zarobkowej:

1. przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze (czyli przychodów z usług obejmujących typowy najem prywatny nieruchomości, prowadzony poza działalnością gospodarczą),
2. przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym, tzn. przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą,
3. świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem (PKWiU dział 55),
4. świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych (PKWiU 68.20.1),
5. wykonywania usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU dział 72),
6. wynajmu i dzierżawy: samochodów osobowych i furgonetek, bez kierowcy (PKWiU 77.11.10.0), pozostałych pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli), bez kierowcy (PKWiU 77.12.1), środków transportu wodnego bez załogi (PKWiU 77.34.10.0), środków transportu lotniczego bez załogi (PKWiU 77.35.10.0), pojazdów szynowych (bez obsługi) (PKWiU 77.39.11.0), kontenerów (PKWiU 77.39.12.0), motocykli, przyczep kempingowych i samochodów z częścią mieszkalną, bez kierowcy (PKWiU 77.39.13.0), własności intelektualnej i podobnych produktów z wyłączeniem prac chronionych prawem autorskim (PKWiU 77.40),
7. świadczenia usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem (PKWiU dział 87), innych niż świadczonych w ramach wolnych zawodów.

Jeśli po zsumowaniu przychód z najmu albo z prowadzonej działalności gospodarczej przekroczy po 100.000 zł dla każdego z tych źródeł przychodów, to nadwyżkę opodatkowuje 12.5% nawet jeśli w spółce lub w działalności osobno rozliczałby najem stawką 8,5%.

Dwie stawki 8,5% i 12,5% a przychody spółki cywilnej lub jawnej

W przypadku podatników będących wspólnikami spółek, limit 100.000 zł po przekroczeniu którego stosowana jest stawka 12,5% liczymy łącznie dla podatnika, a nie dla spółki. Przychody z udziału w spółce w odniesieniu do każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku. W razie braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. W efekcie może się zdarzyć, że jeden ze wspólników płacić będzie już stawkę 12,5%, a inny 8,5% z tytułu tego samego rodzaju czynności. Wyliczenie ryczałtu oparte powinny być o wartość łączną przychodów wspólnika z całości jego aktywności zawodowej opodatkowanej ryczałtem, a zatem po wyliczeniu przychodów ze spółki, wspólnik powinien zsumować je z przychodami z pozostałych działalności (np. innych spółek albo działalności wykonywanej samodzielnie, najmu prywatnego) i dopiero łącznie ustalać limit i kontrolować jego wartość.

W efekcie łączenie przychodów ze spółki cywilnej lub jawnej wspólnika oraz z działalności gospodarczej wykonywanej przez niego osobiście powoduje, że osoba musi przychody do limitu łączyć i ustalać go razem dla całości prowadzonych czynności. Przy składaniu rocznej deklaracji, w PIT-28 podawany jest łączny przychód ze wszystkich rodzajów aktywności, natomiast w załączniku PIT-28B podatnik wskazuje limit odnoszący się do spółki, w stosunku do której załącznik dokumentuje przychody. Może się zatem zdarzyć, że PIT-28B będzie zawierał niższą kwotę opodatkowaną według stawki 12,5% niż deklaracja PIT-28, gdzie zsumowane będą wszystkie przychody roczne podatnika opodatkowane ryczałtem przekraczającym limit 100.000 zł.

Małżonkowie a limit 100.000 zł przy stawkach 8,5% i 12,5%

Małżonkowie między którymi istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej osiągający przychody z prywatnego najmu, dzierżawy, poddzierżawy i umów podobnych, między którymi istnieje wspólność majątkowa ustalają wartość przychodów stosownie do udziałów w zysku, a w braku ustalenia przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Małżonkowie mogą złożyć oświadczenie o rozliczenie całości przychodu u jednego z nich. W obu przypadkach małżonkowie muszą ustalać limit przekroczenia stawki 8,5% łącznie, tzn. suma przychodów z najmu określonego łącznie dla nich nie przekracza 100.000 zł - opodatkowana jest 8,5% stawką, a jeśli przekracza - 12,5% stawką. Począwszy od lipca 2023 r. limit ten ulega podyższeniu i wynosi 200.000 zł dla wspólnego najmu u małżonka, jeśli złożone zostało oświadczenie o rozliczeniu najmu wspólnego w jego PIT-28.  

Począwszy od 2023 r. r. limit 200.000 zł dotyczy tylko najmu zgłoszonego przez takich małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa małżeńska. Wówczas całość majątku może być rozliczana u jednego z małżonków (zarówno majątku objętego tą wspólnością, jak i majątku odrębnego) i podlegać pod limit 200.000 zł. 

Jeżeli małżonkowie nie złożyli oświadczenia lub nie stosuje się do nich wspólności majątkowej małżeńskiej, to nadal kontrolować muszą limit, stosując następującą zasadę:

• limit 100.000 zł jest łączny dla obojga małżonków w zakresie najmu prowadzonego poza działalnością gospodarczą co oznacza, że małżonkowie muszą wspólnie ustalać wartość przychodu wykazywanego u nich w ich odrębnych deklaracjach PIT-28 z tego najmu i dodać go do pozostałych przychodów (ta sama zasada dotyczy ustalania limitu w zakresie płatności w trakcie roku);
• jeśli oboje uzyskują przychody z najmu prowadzonego poza działalnością gospodarczą, to wartość przychodów uzyskiwanych przez każdego z nich sumuje się z przychodami drugiego małżonka wykazywanego w ich odrębnych deklaracjach PIT-28,
• nadwyżka ponad sumę przychodów 100.000 zł z całej powyższej grupy czynności ujmowana jest u każdego z nich według stawki 12,5% przy czym limit liczymy dla całości przychodów podatnika i przychodów z najmu małżonka - a stawkę 12,5% stosujemy tylko do przychodów podatnika,
• opodatkowanych stawką 12,5% przychodów nie rozlicza się proporcjonalnie, a jedynie do przychodów z grupy 8,5%/12,5% u każdego z małżonków dodajemy przychody z najmu drugiego małżonka, ale wyłącznie do ustalenia limitu 100.000 zł
• natomiast jako wykazywane przychody - podlegające opodatkowaniu, ujmujemy tylko te, które faktycznie przypadają na danego małżonka.

Przykład:

Żona zarobiła 30.000 zł w okresie 1-3.2022 z najmu nieruchomości, mąż z najmu 30.000 zł w okresie 4-9 oraz 60.000 zł z najmu samochodów. W deklaracji męża wykazujemy 90.000 zł. Sumuje się jednak przychody żony i męża, ich łączna wartość to 120.000 zł. U żony ta wartość to 60.000 zł, zatem w jej przypadku limit nie będzie przekroczony. Należy zatem u męża wykazać od przekroczonych 20.000 zł stawkę 12,5%.

W tym samym przypadku gdyby to żona zarobiła 90.000 zł z najmu a mąż 20.000 tys. z najmu i 40.000 zł z najmu samochodów: limit u żony nie został przekroczony, bo zarabia ona w okresie 1-3.2022, natomiast limit u męża jest przekroczony powyżej 100.000 zł.

Gdyby to żona zarobiła 10.000 zł w grudniu z najmu, a mąż 99.000 zł z najmu w styczniu oraz w styczniu 20.000 zł z działalności najmu kontenerów, to żona wykaże 1.000 zł ze stawką 8,5% oraz 9.000 zł ze stawką 12,5% (bo z najmu łącznie zarobili 109.000 zł), a mąż już w styczniu rozliczy się ze stawką 8,5% od 100.000 zł i 12,5% od 19.000 zł (czyli 99.000 zł z najmu + 20.000 zł z kontenerów = 119.000 zł).

Ryczałt 8,5%

Niezależnie od powyższej grupy przychodów rozliczanych dwoma stawkami, istnieje grupa aktywności zarobkowej (realizowanej w ramach działalności gospodarczej), do której stosuje się stawkę 8,5% bez względu na wartość przychodu. W tym przypadku nie łączy się jej z pozostałymi przychodami i nie wpływają one na limit, od którego stosowana jest z innych rodzajów czynności stawkę 12,5%.

Stawkę 8,5% bez względu na wartość (limit) uzyskanego wynagrodzenia (przychodu) stosuje się do:

1. przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% (z zastrzeżeniem, że gdy wyraźnie wskazano w innym punkcie inną stawkę ryczałtu - wówczas stosować należy właśnie tę inną stawkę, tzn. że 8,5% stosujemy do wszelkiej działalności usługowej nie wymienionej w innych przepisach),
2. przychodów ze świadczenia usług związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem pożarom (PKWiU 84.25.11.0),
3. przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji (PKWiU dział 85), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
4. przychodów ze świadczenia usług związanych z działalnością bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałych usług w zakresie kultury (PKWiU dział 91),
5. przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego,
6. prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu,
7. prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy,
8. przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym (tzn. z tytułu otrzymanych odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej).