Podatek obliczany jest co do zasady od przychodu po jego obniżeniu o koszty podatkowe. Ich wysokość zależna jest od tego, z jakiego tytułu pochodzi przychód. Im wyższe koszty, tym niższa jest kwota, od której nalicza się podatek, a w efekcie sam podatek będzie również niższy.
Wynagrodzenie pochodzące z tytułu korzystania lub rozporządzania prawami autorskimi lub pokrewnymi w 2023 r. - w celu ustalenia należnego podatku obniżane jest o 50%, 20% albo o pracownicze - ryczałtowe koszty uzyskania przychodów - w zależności od branży oraz wartości przychodów. Jeśli osoba korzystająca z podwyższonych 50% kosztów przekroczy limity wynagrodzeń obowiązujących w 2023 r., to koszty uzyskania przychodów nie znajdą w ogóle zastosowania (innymi słowy osoba taka zapłaci podatek naliczany od tego, co faktycznie zarobiła, od kwoty brutto). Istnieją również dziedziny aktywności zawodowej, w których podwyższone koszty w ogólne nie przysługują.
Przykład:
Podatnik otrzymuje 10.000 zł za przekazanie praw do napisanego utworu muzycznego. Podatek pobiera się od 5.000 zł (czyli koszty wyniosły 50% tego wynagrodzenia).
Program e-pity 2023 uwzględnia wszystkie zmiany w rozliczeniach PIT 2023.
Nie wiesz jak zmiana kwoty wolnej od podatku w PIT 2023 wpłynie na Twój podatek do zapłaty w 2024 r.? Jakie koszty zastosować? Czy Twój podatek będzie wyższy czy niższy, co z Twoimi ulgami i odliczeniami? Jakie załączniki musisz wypełnić?
Wylicz PIT od razu w Programie e-pity 2023, który uwzględnia wszystkie zmiany w rozliczeniach PIT 2024 >>
Korzystając z podwyższonych kosztów zadbaj:
- aby sprawdzić, jaka jest podstawa prawna do korzystania z tych kosztów (np. czy zawarłeś umowę w ramach której przenosisz prawo do wynalazku, licencję do posiadanego utworu, a może korzystasz z przysługujących Ci w ramach tej umowy praw autorskich lub rozporządzasz posiadanymi prawami autorskimi przenosząc je na inny podmiot),
- by zawrzeć pisemną umowę w tej sprawie - inaczej będziesz miał problem z udowodnieniem przed organami skarbowymi podstawy stosowania podwyższonych kosztów,
- by z zapisów umowy wynikało, w jakim stopniu wynagrodzenie z niej pochodzące dotyczy przenoszenia (rozporządzenia prawami autrskimi, a w jakim - wynagrodzenie to dotyczy innych czynności (pamietać warto, że sztywno ustawione wykorzystanie kosztów autorskich co miesiąc w umowie na tym samym poziomie nie jest realnym odzwierciedleniem prac twórczych w danym okresie - co powoduje, że koszty mogą być kwestionowane),
- by złożyć odpowiednie oświadczenie na PIT-2 na rzecz pracodawcy, u którego te koszty rozliczasz,
- jeśli udzielasz licencji do wynalazku - sprawdź czy jest to pierwsza licencja, czy kolejna oraz czy chodzi o pierwszy rok licencjonowania, czy następne,
- sprawdź, czy przychody objęte prawami autorskimi pochodzą z listy zawodów uprawnionych do 50% kosztów.
Popełniłeś błąd i obliczałeś koszty w zbyt wysokiej wartości. Oblicz odsetki podatkowe w kalkulatorze.
UWAGA! Koszty uzyskania, a rozliczenie w usłudze Twój e-PIT
Podwyższone koszty podatkowe 50% mogą być rozliczane również w usłudze Twój e-PIT, udostępnionej przez Ministerstwo Finansów. Szczególną ostrożność powinni zachować podatnicy rozliczający się w ten sposób (w Twój e-PIT) w następujących przypadkach:
- gdy podatnicy sumują koszty ryczałtowe z wielu umów (wielu PIT-11) i zastosowanie znajduje górny limit kosztów - należy sprawdzić, czy został on określony prawidłowo i sumowane koszty z wielu informacji PIT-11 są właściwie ujęte w PIT-37,
- gdy podatnicy posiadają na deklaracji podatkowej PIT-11 rozliczenia kosztów ryczałtowych oraz procentowych - nalezy sprawdzic, czy są one prawidłowo przenoszone do PIT-37 i czy ustlony został górny limit odliczenia kosztów,
- gdy podatnikom przysługują koszty 20% i 50% - czy zostały one ujęte w PIT-37 czy też uwzględniono wyłącznie koszty podstawowe,
- gdy podatnicy korzystają z kosztów autorskich - czy zachowany jest górny limit 120.000 zł tych kosztów.
więcej dlaczego warto sprawdzić lub samodzielnie rozliczyć Twój e-PIT >>
Podwyższone podatkowe koszty uzyskania przychodów - tzw. koszty procentowe (ustalane od wysokości dochodu) w 2023 r. przysługują z tytułu:
- „przychodów z przeniesienia praw do wynalazków” – czyli koszty przysługujące z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego - w wysokości 50% uzyskanego przychodu;
- „przychodów z licencji do wynalazków” – czyli przysługujące z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną - w wysokości 50% uzyskanego przychodu;
- „przychodów uzyskanych z prac autorskich w ramach listy zawodów uprawnionych” – przysługujące z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód, jednak dotyczy to wyłącznie następujących branż lub rodzajów działalności:
Sprawdź Twój e-PIT. Wczytaj wstępnie przygotowany dla Ciebie Twój e-PIT z portalu podatki.gov.pl. Uzupełnij wszystkie przysługujące Ci koszty, ulgi i odliczenia - spróbuj obniżyć Twój podatek. Rozlicz e-PIT i wyślij e-Deklarację a zwrot otrzymasz najpóźniej do 45 dni.
To najlepszy sposób na Twój e-PIT - wczytaj i sprawdź. Rozlicz e-pity już teraz online >>
- działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk, plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości
audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
- działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
- produkcji audialnej i audiowizualnej;
- działalności publicystycznej;
- działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;
- działalności konserwatorskiej;
- prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 880 i 1089 oraz z 2018 r. poz. 650), do opracowania cudzego utworu w postaci
tłumaczenia;
- działalności badawczo-rozwojowej, naukowo-dydaktycznej, naukowej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.
Uwaga
Powyższe branże i zawody rozliczają koszty 50% w przypadku, gdy umowy nie są zawierane przez korzystających z praw autorskich i pokrewnych w ramach samozatrudnienia (np. działalność gospodarcza). Natomiast korzystanie z praw dotyczyć może wszelkiego rodzaju umów zawieranych z zatrudniającym poza działalnością gospodarczą – o ile nie jest to umowa obejmująca wyłącznie prace twórcze to powinna stanowić zgodnie z ustaleniami stron, w jakim stopniu wynagrodzenie obejmuje wykorzystywanie i rozporządzanie prawami autorskimi i pokrewnymi.
Jeżeli podatnik udowodni, że faktycznie poniesione koszty uzyskania przychodów są wyższe od zastosowanego limitu 50%, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.
Mój zawód nie znalazł się na liście uprawnionych do 50% kosztów - jakie koszty uzyskania?
Jeśli zawód nie mieści się na liście profesji uprawnionych do 50% kosztów autorskich, wówczas do wynagrodzenia, jak i ewentualnego przekazania praw autorskich (rozporządzania prawami) do utworów nie można stosować podwyższonych kosztów. O ile wynagrodzenie pochodzić będzie zatem:
- z umowy o pracę – zastosować należy pracownicze koszty podatkowe,
- z umowy zlecenie, dzieło i umów do których stosuje się przepisy o tych umowach – zastosować można co do zasady 20% koszty uzyskania związane z tego rodzaju umowami, przy czym jeśli ponosi się koszty w wartości wyższej – można udowadniać ich poniesienie na podstawie posiadanych dokumentów,
- wyłącznie z tytułu korzystania lub rozporządzania prawami autorskimi (np. umowa licencji, umowa o udostępnienie wizerunku, umowa sprzedaży praw autorskich majątkowych, umowa o niekorzystanie z autorskich praw osobistych), gdzie wynagrodzenie nie wynika z umów o pracę, dzieło, zlecenie czy umów podobnych – kosztów nie należy w ogóle stosować.
Limity wynagrodzeń objętych podwyższonymi 50% kosztami uzyskania przychodu w 2023 r.
Limit kosztów autorskich wynosi 120.000 zł rocznie (tzn. jest to 50% wynagrodzenia, dla którego obliczony przychód podatkowy wynosi 240.000 zł).
Co do zasady limit ten przysługuje ze wszystkich tytułów, stąd ustala się go od przychodu wynoszącego 240.000 zł. Przychód ten ustala się w sposób szczególny, bo przy korzystaniu z praw autorskich z wymienionych wyżej zawodów i branż uprawnionych, koszty autorskie i limit oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. W pozostałych przypadkach – przeniesienia praw wynalazczych czy licencji wynalazczych – limit oblicza się od czystego przychodu (bez pomniejszania o żadne składki).
Po przekroczeniu powyższego, podwyższonego limitu na rok 2020, koszty autorskie nie przysługują. Dotyczy to również części wynagrodzeń np. z umów zlecenie, pracę itp., obejmujących korzystanie z praw autorskich. Po przekroczeniu limitu do wynagrodzeń tego typu w zakresie korzystania z praw nie stosuje się kosztów uzyskania przychodów w ogóle (np. zryczałtowanych 20% lub pracowniczych).
Uwaga - limit 120.000 zł sumuje się zw wszystkich wymienipnych wyżej tytułów. Powoduje to, że jeśli podatnik np. sprzedał utwór (i zastosował do przychodów 50% koszty), a następnie wykonuje umowę o pracę z wykorzystaniem praw autorskich - to limit tych kosztów dotyczy obu tych tytułów łącznie.
W 2021 r. limit autorskich kosztów uzyskania przychodów wynosil 85.528 zł. Od 2022 r. jest on wyższy i wynosi 120.000 zł.
Aktualne koszty uzyskania i koszty podwyższone >
Przychody z kilku tytułów a limit kosztów autorskich
W sytuacji, gdy podatnik ma koszty autorskie z umowy o pracę oraz z tytułu rozporządzania prawami autorskimi, wówczas suma kosztów z tych tytułów nie może przekraczać 120.000 zł. Limit kosztów będzie się zatem ograniczał, a nadwyżka ponad 120.000 zł nie będzie rozliczona (koszty autorskie ponad limit nie wystąpią).
Zwolnienie w PIT (do 26 lat, dla seniorów, dla rodzin 4+) a podwyższone koszty
W przypadku zastosowania ulgi dla młodych, ulgi związanej ze zmianą rezydencji podatkowej na polską, ulgi dla rodzin 4+ oraz dla pracujących seniorów - w zakresie przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, suma łącznych autorskich kosztów uzyskania przychodów oraz przychodów zwolnionych od podatku w zakresie przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej czyli 120.000 zł.
Limit ten nie będzie się się nakładał, gdy zwolnienie podatkowe będzie stosowane z tytułu innego niż umowa o pracę i pokrewne (np. zlecenie, działalność gospodarcza). Wówczas koszty 50% do limitu 120.000 zł oraz zwolnienie 85.528 zł z tytułu tych przychodów przysługują niezależnie od siebie.
