Jedną z najprostszych, a jednocześnie najefektywniejszych metod na to, by płacić niski podatek dochodowy, jest rozliczenie się wspólnie z małżonkiem. Metoda ta powoduje, że podatek wylicza się ustalając najpierw sumę dochodów małżonków, którą dzieli się na dwa. Powoduje to równomierne opodatkowanie oboje podatników – dzięki czemu żaden z nich nie trafia do wyższego progu skali podatkowej. Korzystniej również może być rozliczana kwota zmniejszająca podatek. Istnieją jednak przypadki, w których warto rozważyć rozliczanie się samodzielne.
Rozliczając się wspólnie należy dokonać następujących czynności:
- Osobno u każdego z małżonków rozliczyć stratę, koszty uzyskania przychodów, składki ZUS, składkę zdrowotną oraz ulgi odliczane od dochodu,
- Zsumować należy czyste podstawy opodatkowania,
- Sumę podzielić przed dwa,
- Od takiej kwoty oblicza się podatek oraz stosuje kwotę zmniejszającą podatek właściwą dla tak ustalonej podstawy obliczenia podatku,
- Wyliczony podatek należy pomnożyć przez dwa,
- Od wyliczonego podatku odlicza się ulgi odliczane od podatku przysługujące każdemu z małżonków.
Sprawdź - PIT razem, czy osobno? Kalkulator rozliczanie PIT z małżonkiem >
Masz dochody w drugim progu podatkowym, Twój małżonek ma niskie dochody w PIT za 2022. Sprawdź wysokość podatku PIT w wspólnym rozliczeniu małżonków kompleksowo - razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i nową kwotą wolną od podatku. Wylicz wygodnie Wasz wspólny PIT w Programie e-pity 2022 i płać niższy podatek online >>
Przykład:
Karol i Jadwiga Kowalscy zamierzają się rozliczyć wspólnie. Dochód Jadwigi wynosi 50.000 zł, Karola – 170.000 zł. Rozliczając się samodzielnie podatek u Jadwigi wyniesie 2400 zł, u Karola – 26 800 zł. Łącznie ich podatek wyniesie 29.200 zł.
Jeśli wybiorą łączne opodatkowanie – wyliczą podatek w następujący sposób:
- 50.000 + 170.000 = 220.000 zł
- 220.000/2 = 110.000 zł
- Podatek od 110.000 zł = 110.000 x 12% - 3600 zł = 9600 x 2 = 19.200 zł
Wybór wspólnego opodatkowania dał oszczędność 10.000 zł.
Kto jest uprawniony do opodatkowania wspólnie z małżonkiem
Łącznemu rozliczeniu podlegać mogą wyłącznie małżonkowie, którzy:
- zawarli związek małżeński w trakcie 2022 r. (lub związek ten został zawarty w latach wcześniejszych i trwa nadal),
- przez cały rok istnieje między nimi ustrój współwłasności majątkowej małżeńskiej (umowy o rozdzielności majątkowej eliminują rozliczenie tego rodzaju; umowy o rozszerzeniu lub ograniczeniu wspólności majątkowej – pozwalają na wspólne opodatkowanie; separacja prawna nie pozwala na wspólne rozliczenie, separacja faktyczna bez orzeczenia – nie ogranicza prawa do rozliczenia wspólnie),
- żaden z małżonków nie opłaca podatku liniowego (PIT-36L), ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28), wyjątkiem jest opodatkowanie w tej formie przychodów z najmu, dzierżawy, podatku tonażowego, podatku pobieranego na podstawie ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych; jeśli małżonkowie posiadają też inne przychody, to również do tych pozostałych – rozliczanych według skali podatkowej, nie mogą zastosować łącznego opodatkowania,
- małżonkowie pozostają polskimi rezydentami podatkowymi,
- złożą wniosek o wspólne opodatkowanie w deklaracji podatkowej, albo poprzez korektę wcześniej złożonej deklaracji lub wniosek ten znajdzie się w deklaracji PIT złożonej przez nich po terminie ustawowym.
Dopuszczalne jest rozliczenie się łącznie z małżonkiem w przypadku, gdy zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego lub gdy pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego. U takich osób nie można natomiast stosować w danym roku rozliczenia podatkowego jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
Dopuszczalne jest również rozliczenie się w Polsce przez osoby nie mające polskiej rezydencji podatkowej w przypadku małżonków którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w UE , EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej - jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Przypadki, gdy rozliczenie PIT za 2022 z małżonkiem daje korzyść
Jest kilka przypadków, które pozwalają na osiągnięcie korzyści podatkowej ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem:
- Gdy jedno z małżonków nie zarabia w ogóle – wówczas nie może korzystać z kwoty zmniejszającej podatek; przy rozliczeniu wspólnym – kwota zmniejszająca (3.600 zł rocznie) obniży dodatkowo wspólne zarobki – zostanie bowiem odjęta od połowy zarobków małżonka, który zarabia.
- Gdy jedno z małżonków zarabia niewiele, a drugi z małżonków posiada dochód roczny przekraczający pierwszy próg skali podatkowej – czyli 120.000 zł; wówczas korzyścią jest opodatkowanie zarobków obojga małżonków w według stawki 12%.
Masz dochody w drugim progu podatkowym, Twój małżonek ma niskie dochody w PIT za 2022. Sprawdź wysokość podatku PIT w wspólnym rozliczeniu małżonków kompleksowo - razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i nową kwotą wolną od podatku. Wylicz wygodnie Wasz wspólny PIT w Programie e-pity 2022 i płać niższy podatek online >>
Przypadki, gdy rozliczenie z małżonkiem nie opłaca się
Występuje kilka sytuacji, w których łączenie rozliczeń podatkowych przez małżonków nie wpłynie na podatek do zapłaty lub może przynieść stratę w stosunku do rozliczenia samodzielnego. Chodzi o następujące sytuacje, w których warto zastanowić się nad łącznym rozliczeniem podatkowym:
- Gdy oboje małżonkowie pozostają opodatkowani według tej samej stawki podatku i posiadają dochód wyższy niż 30.000 zł – wówczas przysługuje im taka sama kwota zmniejszająca podatek, a wspólne rozliczenie podatkowe nie przyniesie dodatkowych korzyści dla małżonków,
- Gdy łączny dochód małżonków wyniesie więcej niż 60.000 (2x30.000) zł, małżonek zarabiający mniej – posiada dochód nie niższy niż 30.000 zł, a zarabiający więcej - do 120.000 zł,
- Gdy dochody jednego z małżonków przekroczą 1 mln zł – wówczas niewielkie dochody drugiego z małżonków lub ich brak nie wpłyną na to, by bogatszy małżonek nie płacił podatku solidarnościowego od dochodu przekraczającego 1 mln zł – w wysokości 4% podstawy opodatkowania.
Podpis na wspólnej deklaracji podatkowej PIT za 2022 w 2023
Deklarację z wnioskiem o łączne rozliczenie podatkowe składać może jeden z małżonków w imieniu obojga. Wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Nie trzeba składać dodatkowo pisma z pełnomocnictwem do łącznego rozliczenia się z podatków, czy też do składania rozliczenia za drugą osobę. Wspólne rozliczenie PIT 2022 z małżonkiem można także wysłać w formie e-Deklaracji.
Korekta deklaracji podatkowej PIT za 2022 w 2023 i wskazanie wspólnego rozliczenia
Wniosek o łączne rozliczenie podatkowe złożyć można nie tylko w deklaracji złożonej terminowo, ale również w korekcie takiej deklaracji.