Umowy sponsoringu są istotnym narzędziem wspierania działalności sportowej, kulturalnej i naukowej. Jednocześnie rodzą one konkretne skutki podatkowe, które przedsiębiorcy powinni dokładnie rozumieć, aby prawidłowo spełniać swoje obowiązki wobec organów skarbowych. W poniższym opracowaniu wyjaśniamy, jak prawidłowo sformułować umowę sponsoringu oraz przedstawiamy, jakie jest w praktyce podejście organów podatkowych i sądów administracyjnych do przedmiotowego zagadnienia.
Sponsoring to umowa, w której jedna strona (sponsor) zobowiązuje się do świadczenia na rzecz drugiej strony (sponsorowanego) w formie wsparcia finansowego, rzeczowego lub usługowego, w zamian za świadczenie wzajemne, które zazwyczaj przybiera formę promocyjną lub reklamową. Sponsoring ma charakter odpłatny, co odróżnia go w szczególności od darowizny, która jest świadczeniem jednostronnym, dającym podstawę do innego rodzaju odliczenia podatkowego.
Ze względu na przedmiot umowy sponsorskiej wyróżnia się:
Sponsor zobowiązany jest zezwolić sponsorowanemu na posługiwanie się jego oznaczeniami odróżniającymi, zwłaszcza firmą, znakami towarowymi czy oznaczeniem przedsiębiorstwa, godłem, ewentualnie sloganami pełniącymi taką funkcję. Konsekwencją obowiązku sponsora zezwolenia sponsorowanemu na posługiwanie się jego oznaczeniami indywidualizującymi jest konieczność przekazania przez sponsora wzoru takich oznaczeń.
W polskim prawie brak jest ustawowej definicji sponsoringu. Regulacje dotyczące tego typu umów wynikają z ogólnej zasady swobody umów płynącej z Kodeksu cywilnego oraz z przepisów podatkowych, które określają warunki zaliczenia wydatków na sponsoring do kosztów uzyskania przychodów oraz warunki skorzystania z ulgi sponsoringowej. Przykładowo, gdy spółka w zamian za przekazane pakiety na obóz taneczny otrzyma ekwiwalentne świadczenie wzajemne w postaci usług reklamowych, to wówczas wartość tych usług nabytych na podstawie umowy sponsorskiej może stanowić dla niej koszty uzyskania przychodu (pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 grudnia 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.574.2024.2.DK). Gdy sponsor uzyskuje świadczenia wzajemne o charakterze reklamowym (np. umieszczenie logo, wzmianki w materiałach promocyjnych), wydatki te są zatem zasadniczo traktowane jako celowe działania promocyjne, ukierunkowane na zwiększenie przychodów.
Wprowadzona od początku 2022 roku ulga na sponsoring pozwala na dodatkowe odliczenie 50% poniesionych wydatków, które uprzednio zostały zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów. Ulga przeznaczona jest dla podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą i rozliczających się z PIT na zasadzie liniowej lub na zasadach ogólnych bądź z CIT i wspierających finansowo działalność sportową, kulturalną lub naukową.
Warunkiem skorzystania z ulgi jest odpłatność świadczenia. W praktyce oznacza to, że sponsor musi otrzymać świadczenie wzajemne, na przykład w formie reklamy. Wydatki niespełniające tego warunku są traktowane jako darowizna, która co prawda może być odliczona od dochodu, ale wyłącznie w ograniczonym zakresie.
Podkreślić zatem wyraźnie należy, że sponsoring jest umową wzajemną, w której świadczenie sponsora (np. przekazanie środków finansowych) jest powiązane z obowiązkiem sponsorowanego do świadczenia wzajemnego. Przykładem jest umieszczenie logo sponsora na koszulkach zawodników lub w materiałach promocyjnych, promowanie marki w mediach lub na wydarzeniach sportowych. Takie wydatki mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem istnienia związku z przychodami sponsora i posiadania właściwej dokumentacji w tym zakresie.
Sponsoring, który spełnia kryteria reklamy (czyli działalności promocyjnej, mającej na celu zwiększenie rozpoznawalności marki, usług lub produktów), jest traktowany jako tzw. sponsoring właściwy i w całości może stanowić koszt podatkowy. Z kolei darowizna to jednostronne świadczenie na rzecz sponsorowanego, które nie wiąże się z żadnym świadczeniem wzajemnym. Przykładowo, przekazanie środków na działalność klubu sportowego bez oczekiwania jakiejkolwiek formy reklamy będzie traktowane jako darowizna. Tego rodzaju wydatki nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów.
W ocenie organów podatkowych kluczowym warunkiem zaliczenia wydatków na sponsoring do kosztów podatkowych jest istnienie nie tylko wzajemności świadczeń, ale co więcej ich ekwiwalentności. W sytuacjach, gdy świadczenie wzajemne nie ma jasno określonej wartości lub jest wątpliwe, fiskus może uznać wydatek za darowiznę. Nawet w przypadku sponsoringu właściwego świadczenia muszą być zatem odpowiednio udokumentowane, a wartość świadczenia drugiej strony umowy powinna odpowiadać wartości świadczenia sponsora. W innym przypadku może dojść do zakwestionowania kosztów uzyskania przychodów.
Dlatego też umowa sponsoringowa powinna być sformułowana w sposób precyzyjny. Należy w niej szczegółowo określić wzajemne obowiązki stron, rodzaj świadczeń oraz ich wartość. Umowa powinna jasno wskazywać, że celem sponsoringu jest reklama i promocja sponsora. Faktury, umowy oraz inne dowody wykonania świadczeń reklamowych będą niezbędne w razie powzięcia wątpliwości przez organy skarbowe. Warto zadbać o rynkową wycenę usług reklamowych świadczonych przez sponsorowanego, aby uniknąć ryzyka zakwestionowania ekwiwalentności świadczeń.
Ulga sponsoringowa - na działalność sportową i kulturalną
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online
Jednym z największych wyzwań związanych z umowami sponsoringowymi pozostaje zatem kwestia ekwiwalentności świadczeń, która według organów podatkowych warunkuje możliwość uznania wydatków za koszty uzyskania przychodów. Fiskus stoi na stanowisku, że sponsor musi otrzymać w zamian usługę reklamową o wartości odpowiadającej wysokości przekazanych środków. W przeciwnym razie, jak wskazują interpretacje indywidualne Dyrektora KIS, wydatki mogą zostać zakwalifikowane jako darowizna, która nie uprawnia do ulgi na sponsoring ani nie może być odliczona jako koszt podatkowy.
Warto odnotować, iż wymóg ekwiwalentności świadczeń nie wynika wprost z przepisów podatkowych. Możliwe tymczasem do wyobrażenia są takie sytuacje, w których przykładowo początkującej osobie sponsorowanej (młodemu sportowcowi lub artyście) niezwykle trudno byłoby zapewnić na rzecz sponsora ekwiwalentne świadczenie reklamowe. Kluczowe zatem staje się precyzyjne określenie w umowie sponsorskiej rodzaju i wartości wzajemnych świadczeń stron w celu minimalizacji ewentualnych kontrowersji na gruncie podatkowej oceny tego typu umowy.
Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i opodatkowania spółek tzw. estońskim CIT pojawiły się wątpliwości, czy w związku z zawarciem umowy sponsoringowej pomiędzy spółką a powiązaną z nią fundacją wykonywane na rzecz fundacji świadczenia pieniężne nie będą przypadkiem stanowiły ukrytego zysku albo wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS) wyjaśnił jednak w poniższych interpretacjach, iż:
Patrz:
W sprawach związanych ze sponsoringiem sądy administracyjne zwracają uwagę na formę organizacyjną i sposób funkcjonowania klubów sportowych, co ma z kolei wpływ na przysługiwanie ulgi sponsoringowej. W dwóch wyrokach z 16 stycznia 2024 r. (I SA/Po 757/23 i I SA/Po 758/23) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu orzekł, iż adresatem zwolnienia są kluby sportowe niedziałające w celu osiągnięcia zysku, które na podstawie uchwały jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać określone w ustawie o finansach publicznych dotacje. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 11 kwietnia 2024 r. (I SA/Gl 1038/23) wyjaśnił, że w przypadku klubów sportowych pojęcie "niedziałający w celu osiągnięcia zysku" (...) należy rozumieć jako klub sportowy nieprowadzący działalności gospodarczej, ale i taki który prowadzi taką działalność, jednakże zysk przeznacza na cele statutowe.
Podstawa prawna: art. 26ha ustawy o PIT i art. 18ee ustawy o CIT.