ABC podatki

Począwszy od zeznania PIT za 2023 r. - załącznik PIT/WZ - podatnicy będą uprawnieni ponownie do skorzystania z preferencji podatkowej w związku z nierzetelnym postępowaniem zalegających im z płatnościami dłużników. Przepisy ustalają zasady postępowania przy braku płatności po stronie wierzycieli i dłużników – zaległości rodzą swoje konsekwencje po obu stronach transakcji. 

Policz ulgę na złe długi w Programie e-pity 2023
Nie musisz liczyć ulgi na złe długi za 2023 ręcznie. Sprawdź wysokość Twojej ulgi na badania i rozwój oraz zwrotu podatku kompleksowo, także z uwzględnieniem nowej kwoty wolnej od podatku w PIT.
Ulgi i odliczenia wylicz w Programie e-pity 2023 i wyślij Twój PIT 2023 online

Postępowanie w przypadku zaległości z zapłatą ponad 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;

Wierzyciel (podmiot, który sprzedał towar lub usługę)

Dłużnik (podmiot, który nie zapłacił za towar lub usługę)

Podstawa opodatkowania  w PIT rocznym może być zmniejszona o zaliczaną do jego przychodów należnych - wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego, która nie została uregulowana lub zbyta

Podstwa opodatkowania w PIT rocznym podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego, które nie zostało uregulowane

Korzystanie z ulgi podatkowej jest fakultatywne i wystąpi wyłącznie jeśli wierzyciel wykaże ja w deklaracji rocznej

Obowiązkowe podwyższenie podstawy opodatkowania

Import danych do PIT/WZ w Programie e-pity
Jeżeli masz dużo faktur do odliczenia na PIT/WZ - w Programie e-pity dane dotyczące wierzycieli oraz dłużników podatnika, można zaimportować poprzez wybranie odpowiedniej opcji w kreatorze e-pity (Import CSV), przy pomocy pliku CSV z odpowiednio wypełnionymi danymi.
Instrukcja importu danych, (pliki CSV) do PIT/WZ w Programie e-pity

Warunki korzystania z ulgi na złe długi w PIT

Ulga podatkowa dotyczy wybranych podatników i spełnić należy następujące warunki:

  • przychód dla celów podatkowych musiał zostać zarachowany jako należny (przychód taki określa się już w dacie wydania towaru lub wykonania usługi, nie później niż w dacie wystawienia faktury w tym faktury wystawionej przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi),
  • ustalony musiał być termin płatności i nie został on dotrzymany (może to być termin umowny, niemniej dla celów ulgi gdyby termin ten nie był zgodny z przepisami prawa, czyli terminami zapłaty w transakcjach handlowych, to termin maksymalny wyznaczony przez strony na zapłatę liczony jest zgodnie z tymi przepisami, czyli ulega on dla celów ulgi skróceniu do terminu maksymalnego, dopuszczalnego przepisami prawa
  • w roku, za który korzystamy z ulgi minął termin 90 dni od ustalonego terminu płatności określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie (termin 90 dni liczy się począwszy od pierwszego dnia następującego po określonym na fakturze (rachunku) lub w umowie upływie terminu do uregulowania zobowiązania),
  • z ulgi korzystać mogą wyłącznie osoby prowadzące działalność gospodarczą opłacające podatek na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym, podatkiem ryczałtowym lub opłacający podatek dochodowy od osób prawnych,
  • odliczenie dotyczyć może całej wykazanej przez takich podatników podstawy opodatkowania – tzn. że przychody, jakie są obniżane na podstawie ulgi, pochodzić mogą ze wszystkich źródeł opodatkowanych według skali lub podatkiem liniowym, a nie tylko z działalności gospodarczej; nie ma również przeciwwskazań, aby ulgę z tytułu działalności prowadzonej liniowo odliczać od dochodów opodatkowanych według skali i na odwrót; wyjątkiem są podatnicy ryczałtowi, którzy obniżać mogą tylko przychody z działalności gospodarczej,
  • dopuszczalne jest również obniżenie o wartość ulgi podstawy opodatkowania jaką opodatkowuje się 5% podatkiem w związku z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej – IP BOX dla twórców,
  • odliczać nierzetelnych płatności nie można od ryczałtowo opodatkowanych świadczeń – tzn. od podatku od nieruchomości, kapitałów pieniężnych i zysków kapitałowych, a także od podatku solidarnościowego, podatku minimalnego od środków trwałych,
  • w przypadku, gdy podstawa opodatkowania będzie niższa niż odliczana kwota, różnicę można odliczyć nie dłużej jednak niż przez okres 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, za który powstało prawo do zmniejszenia.
  • odliczyć ulgę można, jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta – im szybciej zatem złożone zostanie zeznanie podatkowe, tym większa możliwość korzystania z ulgi (jeśli po dacie złożenia zeznania dłużnik ureguluje należność, to ponowne doliczenie kwoty uprzednio odliczone odbywa się dopiero w zeznaniu za ten rok, w którym uregulowano należność,
  • od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę - gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;
  • dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
  • transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • podatnik nie zaliczył wierzytelności do kosztów podatkowych, a zatem ma on możliwość albo korzystać z ulgi na złe długi w PIT, albo wystąpić o odpowiednie uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności i jej rozliczenie w kosztach podatkowych.

Ulga na złe długi w deklaracji PIT - załącznik PIT/WZ

Podstawa obliczenia podatku obniżana jest o wartość ulgi na złe długi, tym niemniej tę podstawę liczy się następująco:

  • przychód minus koszty uzyskania minus składki ZUS oraz inne ulgi odliczane w ramach art. 26 ustawy o PIT,
  • minus ulga na działalność badawczo - rozwojową,
  • minus ulga na produkcję próbną nowego produktu,
  • minus ulga na marketing produktu,
  • minus ulga termomodernizacyjna,
  • minus ulga na działalność sportową/kulturalną/szkolnictwo wyższe,
  • minus ulga na zabytki,
  • minus ulga na inwestycję w alternatywnej spółce inwestycyjnej,
  • minus ulga na terminal płatniczy,
  • minus ulga na robotyzację.

Ulgę wykazać należy w załączniku PIT/WZ łącznie z opisaniem (w treści deklaracji) rodzaju wierzytelności, których dotyczy ulga. Służyć to będzie organom skarbowym do kontroli dłużnika w przedmiocie odpowiedniego wykazania podatku do zapłaty w związku z nieuregulowaną płatnością także po jego stronie.

Ulga na złe długi wykazywana może być w zeznaniu rocznym, ale również może obniżać podstawę opodatkowania już w trakcie roku, w związku z zapłatą zaliczek na podatek (lub podatku ryczałtowego). Przy korzystaniu z ulgi w trakcie roku obowiązkowe będzie wykazanie jej również w zeznaniu podatkowym rocznym i opisanie wierzytelności, z których ulga wynika. W przypadku obniżaniu dochodu dla celów ustalenia zaliczki na podatek, zmniejszenia dokonuje się, jeżeli do dnia terminu płatności zaliczki wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta. Odpowiednio podatnik, który dokonał zmniejszenia dochodu obowiązany jest do zwiększenia dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki w okresie rozliczeniowym roku podatkowego, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta (jeżeli natomiast dokonał on zmniejszenia podstawy opodatkowania w deklaracji rocznej – to po uzyskaniu zapłaty również podwyższenia podatku dokonuje się w deklaracji rocznej).

Ulgę wprowadzać należy w pola osobne od innych ulg podatkowych. Wynika to z faktu, że ulga na złe długi odliczana jest na koniec, a zatem podatnik dochód obniża najpierw o wszelkie ulgi wykazane w art. 26 ustawy o PIT, następnie o ulgę termomodernizacyjną, ulgę IP-BOX, a dopiero na koniec – o ulgę na złe długi.

Ulgę wykazać można w deklaracjach PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Ulga na złe długi na analogicznych zasadach obejmuje również podatników CIT. W tym przypadku podatnicy wykazują ją w zbiorczej deklaracji rozliczeniowej CIT-8 (ulga na złe długi w CIT).

Dopuszczalne jest korzystanie z ulgi na bieżąco, jak również na zasadzie korekty deklaracji rocznej. Tym niemniej obowiązuje zasada, że od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę - gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności. Zasada ta ogranicza możliwości korekty deklaracji PIT za lata wstecz. Wydaje się, że 2 lata od wystawienia faktury lub innego dokumentu liczyć trzeba do momentu przygotowania korekty (jej złożenia), a nie do okresu, który jest korygowany. 

Oprócz obniżania podstawy opodatkowania, podatnik może podwyższać stratę ze źródła przychodów, z których pochodzi nieuregulowana wierzytelność. Podwyższyć można stratę jedynie ze źródła przychodów, z jakiego nieuregulowane wierzytelności pochodzą. Ze względu na to, że ulga za złe długi wynikać musi z rozliczenia przedsiębiorców, podwyższy ona stratę wykazywaną w ramach działalności gospodarczej (lub w podatku CIT). Strata może być podwyższona (wykazana) również w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych.  

Ulga na złe dugi a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28)

Podatnicy opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mają również możliwość skorzystać z ulgi podatkowej. Dla podatników ryczałtowych obowiązuje limit przychodów, po osiągnięciu których - w kolejnym roku - nie ma możliwości rozliczać podatku w formie zryczałtowanej. Ulga na złe długi powoduje, że kwoty uprzednio zarachowane jako przychód i objęte ulgą nie wejdą do tego limitu (objęte ulgą wartości nie są wliczane do limitu 250.000 euro).

Podobnie sytuacja wygląda po stronie dłużnika - na limit uprawniający do rozliczenia ryczałtowego nie wpływają zwiększenia przychodu. Innymi słowy nierzetelny dłużnik nie straci prawa do ryczałtu ze względu na kwoty podwyższające jego przychód ustalony dla celów ryczałtu.

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2023 i wyślij PIT online

W przypadku podatku ryczałtowego, obniżeniu podlegać mogą wyłącznie przychody z tytułu działalności gospodarczej, w tym w formie spółki cywilnej lub jawnej oraz przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym.

W przypadku rozliczeń ulgi w podatku ryczałtowym, odmiennie niż ma to miejsce w rozliczeniach na zasadach ogólnych lub w podatku liniowym, jeśli wierzytelność po zakończeniu roku, lecz przed złożeniem deklaracji rocznym, wierzytelność zostanie uregulowana, ulga nadal przysługuje. Natomiast w przypadku gdy po roku podatkowym, wierzytelność zostanie uregulowana lub zbyta, podatnik obowiązany jest do zwiększenia przychodów w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wierzytelność została uregulowana lub zbyta.

Wydaje się, że dopuszczalne jest również odliczanie od podstawy opodatkowania ustalonej na zasadach ogólnych – wierzytelności nieuregulowanej terminowo, wynikającej z działalności gospodarczej, w tym spółki  cywilnej, jawnej opodatkowanych na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego.

czytaj także poradnik jak wypęłnić załącznik PIT/WZ
Aktualności - sprawdź najnowsze informacje dotyczące rozliczeń PIT
2024-03-22

Zakup od rolnika lub konsumenta zwalnia z obowiązku płatności bezgotówkowej

Gdy sprzedawcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, przedsiębiorca może zapłacić gotówką kwotę przekraczającą 15 tys. zł i uwzględnić cały wydatek w kosztach.

2024-03-22

Przychody z działalności nierejestrowej są przychodami z innych źródeł

Przychody z działalności na niewielką skalę prowadzonej przez osobę fizyczną mogą być opodatkowane jak przychody z innych źródeł.

2024-03-22

Odsetki za opóźnienie w zwrocie denominowanego kredytu mieszkaniowego wolne od PIT

Ustawowe odsetki za opóźnienie, związane z nieważnością umowy kredytowej denominowanej do franka szwajcarskiego, nie podlegają opodatkowaniu PIT.

Wspieramy OPP