Pozostawienie majątku w kręgu najbliższej rodziny jest naturalnym działaniem. Oczekiwanie, że po zakończeniu działalności gospodarczej podatniczka sprzeda wycofany z niej majątek, jest oderwane od rzeczywistości i nieuprawnione - ocenił WSA w Gdańsku.

Sprawę, którą zajmował się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, zapoczątkował wniosek o indywidualną interpretację złożony przez podatniczkę, która od 2001 prowadziła działalność gospodarczą. W ramach tej działalności kobieta wybudowała i wyposażyła hotel, ujęła go w ewidencji środków trwałych i amortyzowała przez cały okres wykorzystywania go w prowadzonej działalności. Do końca 2023 r. podatniczka rozliczała się podatkiem liniowym, zaś w 2024 r. przeszła na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Także w 2024 r. podatniczka, która od 2018 r. jest emerytką, ze względu na wiek i stan zdrowia ograniczyła zakres prowadzonej działalności do usług gastronomicznych oraz dzierżawy części nieruchomości. Usługami hotelowymi zajęła się spółka cywilna syna i synowej podatniczki, która wydzierżawiła od niej część hotelu wraz z wyposażeniem. Dodatkowo kobieta wydzierżawiła innemu podmiotowi część SPA z wyposażeniem a także sprzedała część nieruchomości (wydzielone apartamenty).

31 grudnia 2024 r. podatniczka zlikwidowała działalność gospodarczą, a wszystkie składniki majątkowe (budynek hotelowy wraz z kompletnym wyposażeniem) przekazała do majątku prywatnego. Rozwiązała też dotychczasowe umowy dzierżawy. Z kolei od 1 stycznia 2025 r. zawarła jedną, nową umowę dzierżawy jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Na mocy tej umowy rozpoczęła dzierżawę składników majątku w ramach tzw. najmu prywatnego dotychczasowemu dzierżawcy: spółce cywilnej, której wspólnikami są jej syn i synowa. W związku z tym wystąpiła o indywidualną interpretację, aby dowiedzieć się:

  • czy przychód z wynajmu składników majątku będzie przychodem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT (najem, podnajem, dzierżawa) i będzie podlegał opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych pomimo osiągnięcia przez podatniczkę w 2024 r. przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej o wartości przekraczającej równowartość 2 mln euro,
  • jak powinna opodatkować sprzedaż składników majątku pozostałych po likwidacji działalności w zależności od tego, czy dojdzie do niej w okresie 6 lat od likwidacji działalności gospodarczej, czy po tym terminie.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po zasięgnięciu opinii Szefa Krajowej Administracji Skarbowej odmówił jednak wydania interpretacji w tej sprawie. Uznał bowiem, że głównym lub jednym z głównych celów czynności opisanych we wniosku może być osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem lub celem ustaw podatkowych lub ich przepisów, a sposób działania wnioskodawczyni może być sztuczny. Tymczasem, zgodnie z przepisem art. 14 § 5b pkt 1 Ordynacji podatkowej, odmawia się, w drodze postanowienia, wydania interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą stanowić czynność lub element czynności unikania opodatkowania.

Dyrektor KIS uznał, że przyjęty przez podatniczkę sposób działania nie zostałby zastosowany przez podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej. W analizowanej sytuacji wystarczającym działaniem byłoby kontynuowanie umowy dzierżawy w ramach dotychczasowej jednoosobowej działalności gospodarczej, co wiązałoby się jednak z utratą prawa do opodatkowania uzyskiwanych przychodów z takiej działalności w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych. Gdyby zaś rzeczywistym założeniem była likwidacja działalności gospodarczej, majątek służący tej działalności wystarczyłoby sprzedać, nawet podmiotowi powiązanemu - argumentował Dyrektor KIS.

Podatniczka złożyła zażalenie na to postanowienie, jednak Dyrektor KIS utrzymał je w mocy kolejnym postanowieniem. Podatniczka skierowała więc sprawę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. W swojej skardze wskazała, że:

  • korzysta z uprawnienia do zakończenia działalności gospodarczej, jako że jest już osobą na emeryturze,
  • korzysta z uprawnienia z prawa do zmiany formy opodatkowania,
  • za rozsądne, logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym uznać należy zakończenie prowadzenia działalności gospodarczej w wieku 67 lat i oddanie majątku w dzierżawę synowi i synowej; jej sposobu działania nie można więc uznać za sztuczny.
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2025 i wyślij PIT online

WSA w Gdańsku: zmiana formy opodatkowania nie jest jego unikaniem

WSA w Gdańsku zgodził się ze stanowiskiem skarżącej. W uzasadnieniu wskazał, że materialnoprawną przesłanką odmowy wydania interpretacji indywidualnej jest wystąpienie w sprawie uzasadnionego przypuszczenia, że okoliczności opisane we wniosku o wydanie interpretacji stanowią czynność lub element czynności wskazanych w art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej (unikanie opodatkowania). Aby zaś przypuszczenie było uzasadnione, prawdopodobieństwo zajścia określonej sytuacji, której dotyczy to przypuszczenie, musi zostać oparte na obiektywnych racjach i argumentach.

Sąd zgodził się z organem interpretacyjnym, że podatniczka nie przenosząc nieruchomości do majątku prywatnego i nie likwidując działalności gospodarczej nie mogłaby opodatkować ryczałtem przychodów osiągniętych z tej działalności. Dzięki zastosowaniu tego schematu osiągnie zatem korzyść podatkową, bowiem przychody z najmu prywatnego opodatkowane będą ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. To jednak nie przesądza o uzasadnionym przypuszczeniu unikania opodatkowania. Wybór lub zmiana formy opodatkowania nie jest samo w sobie jego unikaniem. Racjonalnie działający podatnik zawsze wybierze zmniejszenie obowiązków podatkowych, a organ interpretacyjny nie ma podstaw prawnych, aby oczekiwać, że będzie on wybierał najmniej korzystny reżim podatkowy - podkreślił Sąd.

WSA w Gdańsku zauważył następnie, że naturalnym biegiem rzeczy jest ograniczanie aktywności osób starszych. Podatniczka wiele lat temu przekroczyła ustawowy wiek emerytalny, jest więc oczywiste, że coraz trudniej może znosić ponoszenie obowiązków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Naturalnym działaniem jest też pozostawienie źródła przychodów w kręgu najbliższej rodziny, z reguły dzieci.

Sąd podkreślił też, że wskazywanie, iż podatniczka, o ile zamierza zlikwidować działalność gospodarcza, powinna sprzedać nieruchomość, nawet podmiotowi powiązanemu, jest nie tylko oderwane od rzeczywistości społeczno-ekonomicznej, ale także nieuprawnione. Oczywiste jest, że skoro majątek przynosi znaczne bieżące dochody, to nieracjonalne byłoby jego zbycie. Ponadto nieruchomość ma wielką wartość i trudno oczekiwać, aby osoby, w których podatniczka widzi kontynuatorów swojej działalności (syn i synowa) miały środki na jej zakup. W konsekwencji Sąd uchylił zaskarżone postanowienie.

Używane w firmie mieszkanie zbywane jako majątek prywatny

Źródło: wyrok WSA w Gdańsku z 7 października 2025 r., sygn. akt I SA/Gd 563/25, postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT1.4011.9.2025.3.MK z 21 maja 2025 r., postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT1.4011.9.2025.2.MK z 21 marca 2025 r.

Pozostałe wiadomości z roku: 2025

Piotr Ceregra

autor: Piotr Ceregra

Redaktor serwisów e-pity.pl i jpk.info.pl. Dba o to, by treści prezentowane w tych serwisach były nie tylko wartościowe i ciekawe, ale także poprawne językowo.

więcej artykułów autora

tytuł artykułu: Wydzierżawienie majątku synowi to nie unikanie opodatkowania

Wspieramy OPP