Ulga na zabytek - nabycie zabytku

Ulga z tytułu ponoszenia wydatków  związanych z odnową (restauracją) zabytków dotyczy podatników rozliczających się na zasadach ogólnych, liniowo, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Z ulgi skorzystać można również rozliczając się z wszelkich przychodów opodatkowanych według skali podatkowej, a więc nie jest ona wyłącznie związana z prowadzeniem działalności gospodarczej. Odliczenia można dokonać składając deklaracje PIT 37, PIT 36, PIT 36L, PIT 28.

Rodzaje wydatków uprawniających do ulgi

Odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegają wydatki: 

1. poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków - odliczenie przysługuje podatnikowi, jeżeli w momencie poniesienia wydatku jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego,
2. poniesione w roku podatkowym na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się w ewidencji zabytków - odliczenie przysługuje, jeżeli:
   1. w momencie poniesienia wydatku podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego oraz
   2. posiada sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie prac konserwatorskich, prac restauratorskich lub robót budowlanych oraz
   3. po poniesieniu tego wydatku uzyskał zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie odpowiednio tych prac lub robót. 

Najlepszy sposób na Twoje ulgi i odliczenia w PIT to Program e-pity^®
Nie musisz liczyć ulgi i odliczeń w PIT za 2025 ręcznie. Sprawdź wysokość Twoich ulgi, odliczeń i zwrotu podatku kompleksowo, także z uwzględnieniem nowej kwoty wolnej od podatku w PIT.
Ulgi i odliczenia wylicz w Programie e-pity 2025 i wyślij swój PIT 2025 online

Odliczeniu nie podlegają wydatki w części, w jakiej: 

1. zostały uwzględnione przez podatnika w związku z korzystaniem z innych ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej; 
2. wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków;
3. zostały sfinansowane, dofinansowane lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. 

Podatnik, który po roku, w którym dokonał odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot. 

Uwaga - w zakresie wydatków ponoszonych w roku 2025 ulga nie dotyczy prac nad nieruchomościami wpisanymi do wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków (a jedynie do wojewódzkiego rejestru zabytków). W efekcie prace konserwatorskie, restauratorskie i budowlane dla tego rodzaju nieruchomości, które zostały rozpoczęte, ale nierozliczone, nie pozwalają w 2025 r. korzystać z ulgi. 

Uwaga - w 2025 r. ulga nie przysługuje już na nabycie zabytku (takie prawo dotyczyło wyłącznie wydatków ponoszonych w 2022 r.). W efekcie wydatki ponoszone w 2025 r. w tym celu nie pozwalają na rozliczenie ulgi (np. raty kredytu, przedłużona płatność z tytułu nabycia zabytku w 2025 r.).

Prace remontowo - konserwatorsko - budowlane oraz wydatki na nabycie zabytku

Odliczenie przysługuje wyłącznie na prace określone w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora, który musi je opisać jako:

• prace konserwatorskie – oznaczają działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań;, 
• prace restauratorskie – oznaczają działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań,
• roboty budowlane – oznaczają roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego - tzn. budowa, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku.

Prace te nie obejmują badań konserwatorskich czy badań archeologicznych związanych z zabytkiem. Tylko prace zgodne z pozwoleniem konserwatorskim mogą zostać uznane za uprawniające do odliczenia podatkowego. 

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2025 i wyślij PIT online

Limity odliczenia

Odliczenia z tytułu prac konserwatorsko - restauratorsko - budowlanych nie mogą przekroczyć 50% poniesionych wydatków. W efekcie faktura opiewająca na 100 zł netto daje uprawnienie do 50 zł odliczenia podatkowego. 

Dowody dla rozliczenia ulgi

Dowodami, które dają prawo do ulgi są:

1. w przypadku wpłat na fundusz mieszkaniowy - dowód wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej lub zaświadczenie o wysokości wpłat w roku podatkowym wystawionym przez wspólnotę mieszkaniową lub spółdzielnię mieszkaniową - dowód powinien wskazywać szczegółowo kto, komu ile kiedy i za co zapłacił;
2. w przypadku remontu - faktury wystawione przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, powiększone o kwotę podatku od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług. 

Nie ma możliwości dokumentować wydatków rachunkami lub innymi dowodami niż faktury VAT (zawierających ten podatek na fakturze). Dokumenty innego rodzaju nie mogą zostać uznane za prawidłowy dowód księgowy dla celów ulgi. 

Małżonkowie, między którymi istnieje wspólność majątkowa, wydatki mogą odliczyć w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, bez względu na to, czy dokument potwierdzający poniesienie wydatku został wystawiony na imię obydwojga małżonków lub jednego z nich. 

W przypadku skorzystania z odliczenia wydatków, stanowiących odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, dopuszczalne jest zarówno korzystanie z odliczenia, jak i zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu poprzez odpis amortyzacyjny. 

Przeczytaj: Przewodnik - broszurę informacyjną, przygotowaną przez Ministerstwo Finansów.