Podatek jednolity – czyli jedna kwota zamiast trzech danin PIT, ZUS i NFZ

Mimo wstępnych założeń zmian w systemie podatkowym, koncepcja podatku jednolitego, który miał być wprowadzony od 2018 r., nie ujrzała światła dziennego. Projekt wprowadzenia tej formy opodatkowania nie przeszedł prac legislacyjnych i został wykreślony z porządku obrad parlamentarnych. Zgodnie z zapowiedziami, zmiany miały na celu wprowadzenie jednolitej daniny, pobieranej w miejsce trzech dotychczasowych – podatku dochodowego od osób fizycznych, składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne. Podatek jednolity, zawierający w sobie wszystkie trzy daniny oparty miał zostać o kilka progów skali podatkowej, a jego wysokość wynosić miała od 19,5 do 40%.

W zależności od rodzaju przychodów oraz ich wysokości, podatek jednolity obliczany miał być według różnych zasad. W przypadku drobnych przedsiębiorców kwota, jaką tnależałoby zapłacić, opierać się miała w początkowej fazie o wysokość płacy minimalnej. Obciążenia składkami ZUS, które obecnie wynoszą ok. 1200 zł miesięcznie wynosić miała ok. 500 zł. Kwota ta bto część jednolitej daniny płatnej przez drobnych przedsiębiorców.

W przypadku większych przedsiębiorców oraz innych ubezpieczonych wyeliminowana zostałaby zasada, zgodnie z którą roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. W efekcie tej zasady zarabiający obecnie najwięcej nie muszą płacić składek ZUS od nadwyżki ponad 121.650 zł rocznie (limit na 2016 r.).

Od 2018 r. w miejsce składek ZUS, osoby z wysokimi zarobkami opłacać miały jednolity podatek, według najwyższej – 40 procentowej skali podatkowej. Im wyższe byłyby ich dochody, tym wyższą kwotę zmuszeni byliby oni oddać na rzecz Skarbu Państwa, a tym samym znikłoby ich uprzywilejowanie co do ograniczenia wysokości składek ZUS.