ABC podatki

Począwszy od 1 lutego 2020 r. przedsiębiorcy z określoną wysokością przychodów z roku poprzedniego mają prawo korzystać ze składek ZUS uzależnionych od wysokości ich faktycznego przychodu. Wyliczenie składki możliwa jest w kalkulatorze. Przed zgłoszeniem do ZUS zmiany kodów ubezpieczeniowych należy skontrolować, czy spełnione są warunki korzystania z tzw. Małego ZUS Plus. Kalkulator uwzględnia również zmiany wynikające z wydłużonego okresu obowiązywania Małego ZUS Plus od 1 sierpnia 2023 r. - przejścia z 36 do 48 miesięcy obniżonych składek. 

Wylicz i korzystaj w 2021, 2022, 2023, 2024, 2025 i 2026 r. z preferencyjnych składek Małego ZUS Plus!

Prowadzisz działalność - oblicz Twój PIT w Programie e-pity Po prostu.

Nie musisz liczyć podatku w PIT-36 PIT-36L, PIT-28 lub PIT-16A z działalności za 2025 ręcznie. Sprawdź wysokość Twojego podatku kompleksowo - razem z odliczeniem składek ZUS, wszystkimi ulgami i nową kwotą wolną od podatku. Wylicz wygodnie Twój PIT z działalności w Programie e-pity 2025 i wyślij PIT 2024 online.

Uwaga: zmiany wysokości składki zdrowotnej ZUS w 2026/2025/2024

W latach 2022-2026 doszło do szeregu zmian w zasadach obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zmianie uległy również wskaźniki, które są podstawą do ustalenia wysokości tej składki za poszczególne okresy. Polecamy nasze poradniki i kalkulatory: 

Aby opłacać Mały ZUS Plus należy:

  • spełnić kryterium dochodowe – przychód w roku poprzednim nie może przekraczać 120 000 zł,
  • nie być podatnikiem uprawnionym do preferencyjnego ZUS liczonego od 30% minimalnego wynagrodzenia przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności,
  • spełnić minimalny okres prowadzenia działalności gospodarczej - w poprzednim roku kalendarzowym prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych,
  • spełnić warunek dotyczący formy opodatkowania: wyłączone z Małego ZUS Plus są przedsiębiorstwa opłacające podatek PIT kartą podatkową i jednocześnie będące zwolnione z VAT ze względu na wartość sprzedaży do 200 000 zł (jeśli są czynnymi podatnikami VAT, mogą z Małego ZUS Plus skorzystać; dla nich roczny dochód to połowa rocznej sprzedaży netto wykazanej dla celów VAT).
  • przedstawić na druku ZUS RCA informacje o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, o podstawie wymiaru składek ZUS, o dochodzie oraz formie opodatkowania za poprzedni rok,
  • złożyć wniosek o zastosowanie Małego ZUS Plus poprzez wyrejestrowanie się z ubezpieczeń oraz ponowne zarejestrowanie się do nich z kodem ubezpieczeń z kodem ubezpieczeń 0590 XX lub 0592 XX w terminie od 1 do 28 lutego. Osoby, które w styczniu korzystają z Małego ZUS i chcą korzystać z Małego ZUS Plus składają za styczeń imienny raport miesięczny i wpisują w nim wartość przychodu, od którego pobierana będzie składka w Małym ZUS Plus. Jeśli tego nie zrobią – będą nadal korzystać z preferencji Mały ZUS na zasadzie obliczeń ze stycznia.

Wyłączeni z Małego ZUS Plus są przedsiębiorcy, którzy wykonują pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej pozarolniczej działalności gospodarczej, w efekcie można korzystać z małego ZUS plus a zatem nie skorzysta się z ZUSplus m.in.

  • Gdy świadczy się usługi na rzecz obecnego pracodawcy (nie doszło do rozwiązania umowy o pracę),
  • Gdy świadczy się usługi na rzecz byłego zleceniodawcy,
  • Gdy świadczy się usługi na rzecz byłego pracodawcy ale innego rodzaju niż te wynikające z rozwiązanej umowy o pracę,
  • Gdyby działalność istniała więcej niż od początku roku poprzedzającego rok korzystania z ZUSplus, to możliwe jest rozwiązanie umowy o pracę i świadczenie usług o tym samym profilu co zerwana umowa o pracę – przepis stanowi bowiem, że umowa o pracę występować musiała przed rozpoczęciem działalności gospodarczej a usługi występowały w bieżącym lub poprzednim roku,
  • Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed zawarciem umowy o pracę oznacza, że na rzecz takiego pracodawcy można świadczyć usługi zaraz po rozwiązaniu umowy o pracę i jednocześnie pozostawać na małym ZUS plus,
  • W poprzednim roku prowadziły działalność zgłoszoną do ZUS:
    • jako twórca lub artysta,
    • w wolnym zawodzie,
    • jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnik spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,
    • jako akcjonariusz prostej spółki akcyjnej z wkładem w postaci świadczenia pracy lub usług,
    • jako prowadzący publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.
Sprawdź program fillup dla firm - działa jak księgowa chciała :) 
W programie fillup znajdziesz ponad 4.5000 druków i formularzy, e-deklaracji, wzorów umów i pism w tym na przykład VAT-7 czy druki ZUS. Zweryfikujesz wygodnie wszystkich kontrahentów jednocześnie, (biała lista VAT) i sprawdzisz kilkanaście punktów poprawności pliku JPK_VAT przed jego wysyłką. W JPKomacie fillup kompleksowo pomożemy Ci w całym procesie - od wystawienia faktury JPK w fillup, przez import do arkusza sprzedaży, weryfikację i wysyłkę online plików JPK do urzędu skarbowego
Pobierz lub uruchom online i wypróbuj 30 dni za darmo - program fillup

Obliczamy podstawę ustalenia składek: 

  1. Ustalamy przeciętny miesięczny dochód z roku poprzedniego jako: (roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym / liczba dni w poprzednim roku kalendarzowym) x 30,
  2. Ustalamy podstawę wymiaru składek mnożąc przeciętny miesięczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym x 0,5

Uzyskany wynik stosujemy do wyliczenia składek na ubezpieczenie społeczne. Aby ustalić wysokość składki, taką podstawę mnożymy przez stawkę odpowiednią dla określonej składki ZUS.

Składki ZUS opłacać należy według następującego schematu:

  • Jeśli przedsiębiorca zaczyna działalność i jego miesięczny przychód jest niższy 75% najniższej pensji krajowej, a do 30 czerwca 2023 r. - połowa tej pensji (minimalne wynagrodzenie wynosi:
    1. w 2021 r. - 2800 zł;
    2. w 2022 r. - 3010 zł,
    3. od stycznia 2023 r. - 3490 zł;
    4. od lipca 2023 r.  3600 zł;
    5. od stycznia 2024 r. - 4242 zł,
    6. od lipca 2024 r. - 4300 zł
    7. w 2025 r - 4666 zł 

- w ogóle nie musi rejestrować swojej działalności. Do tej wartości prowadzi tzw. działalność nierejestrową, nie płaci składek ZUS i zdrowotnych, niemniej taki obowiązek może spoczywać na ich zleceniodawcach.

  • Po przekroczeniu miesięcznego przychodu dla działalności nierejestrowanej, należy założyć firmę, ale przedsiębiorca może skorzystać z tzw. ulgi na start, czyli przez pół roku od rejestracji przedsiębiorstwa nie trzeba płacić składek ZUS, opłaca się wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
  • Po okresie 6 miesięcy można opłacać składki ZUS na zasadach preferencyjnych, tzn. od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia tzn.:
    • w 2021 r. podstawa wynosi 840 zł,
    • w 2022 r. podstawa wynosi 903 zł,
    • 01-06.2023 podstawa wynosi 1 047 zł,
    • 07-12.2023 podstawa wynosi 1080 zł
    • 01-06.2024 podstawa wynosi 1 272,60 zł
    • 07-12.2024 podstawa wynosi 1290 zł
    • w 2025 r. podstawa wynosi 1339,80 zł

Z tej preferencji korzysta się przez 24 miesiące, (kalkulator składek ZUS).

  • Po tym czasie można zgłosić się do ZUS w celu płacenia składek od faktycznie uzyskiwanych przychodów w roku poprzednim, czyli do tzw. Małego ZUS-u Plus i korzystać z tego przez okres 48 miesięcy (do 1 sierpnia 2023 r. okres ten wynosił 36 miesięcy),
  • Jeśli przedsiębiorca przekroczy przychody 120.000 zł lub nie spełni warunków korzystania z małego ZUS plus (jak również nie spełniłby kryteriów preferencyjnych składek z pkt 3) – opłaca składki od stałej podstawy wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw na dany rok,(kalkulator składek ZUS).
  • Przedsiębiorca, jeśli chciałby posiadać wyższe świadczenia emerytalno – rentowe, ma również prawo opłacać składki od wyższej, samodzielnie ustalonej podstawy składek. Łącznie rocznie nie może ona przekraczać 30 krotności kwoty prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw na dany rok.
Wystawiaj i wysyłaj darmową e-fakturę z aplikacją firmly
Z aplikacją firmly, możesz szybko i łatwo wystawić oraz wysłać darmową e-fakturę VAT. To idealne oprogramowanie do przygotowywania różnego rodzaju faktur, w tym ustrukturyzowanych. Nasz intuicyjny interfejs ułatwia ich wystawianie, a funkcja automatycznych płatności Autopay dodatkowo upraszcza proces otrzymywania pieniędzy. Niezależnie od miejsca, w którym się znajdujesz, nasza aplikacja mobilna umożliwia ci dostęp do pełnej funkcjonalności wystawiania faktur w firmly.
Wystawiaj darmowe e-faktury VAT w firmly »
Aktualności - sprawdź najnowsze informacje dotyczące rozliczeń PIT
2025-12-19

Mąż kupił samochód, żona ma prawo do amortyzacji

Żona z mocy prawa stała się współwłaścicielką samochodu kupionego przez męża. Może więc uwzględniać wydatki związane z pojazdem w kosztach prowadzonej działalności gospodarczej.

2025-12-18

Wydatki na kurs dla dzieci pracowników nie są podatkowym kosztem spółki

Aby ograniczyć rotację pracowników, spółka planuje sfinansowanie kursów dla ich dzieci. Zdaniem Dyrektora KIS takiego wydatku nie można uznać go za koszt podatkowy.

2025-12-17

Okazjonalna sprzedaż własnej książki to nie działalność gospodarcza

Hobbysta, który napisał książkę, wydrukował ją w niewielkim nakładzie i sprzedaje egzemplarze głównie znajomym i członkom rodziny, nie staje się przez to przedsiębiorcą.

Wspieramy OPP