Płatnik składki na ubezpieczenie zdrowotne obowiązany jest przekazać roczne rozliczenie składki opłacanej w trakcie 2022 r. Rozliczany jest wówczas rok składkowy, który trwa od 1 lutego 2022 do 31 stycznia 2023 r. W efekcie jeśli podatnik prowadził działalność za część tego okresu lub prowadził tę działalność, a następnie zmienił w styczniu lub w trakcie roku zasady opodatkowania, wówczas za każdą część tego okresu musi rozliczyć składki.
Zmiany formy opodatkowania a korekta deklaracji miesięcznych
W przypadku zmiany formy opodatkowania w trakcie roku i wybraniu innej formy zgodnie z przepisami podatkowymi od 1 lipca 2022 r., podatnik nie będzie obowiązany skorygować deklaracji ZUS DRA za pierwszą połowę roku. Taka sytuacja może dotyczyć wyłącznie przypadków, gdy podatnik powraca w trakcie roku do opodatkowania zasadami ogólnymi z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub z podatku liniowego.
Inna jest sytuacja, gdy zmiany formy opodatkowania za 2022 r. ubezpieczony dokonuje wstecznie za cały rok - tj. składając deklarację podatkową za 2022 r. Wówczas wskaże w niej, że wybrana przez niego forma jest inna, niż pierwotnie deklarował i zobowiązany jest również złożyć wszystkie miesięczne ZUS DRA.
Czytaj więcej tutaj: jak wyliczyć składki na cały rok
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2023 i wyślij PIT online
Problem w przypadku zmiany formy opodatkowania pojawia się jednak najczęściej u osób, które w 2023 r. zmieniły formę opodatkowania. W tym przypadku bowiem styczeń “dopisać” należy do rozliczenia roku składkowego 2022/2023 jednak jednocześnie stanowi on osobny rok składkowy, jednomiesięczny, wynikający z innej formy opodatkowania.
Kluczem do zrozumienia reguły pozostaje fakt, że dla danego roku składkowego, podstawę ustalenia składki zdrowotnej przyjmuje się jako dochód (w ryczałcie - przychód) osiągnięty w roku podatkowym. A zatem rozliczając rok składkowy - informujemy o składkach zapłaconych za cały rok składkowy, również za styczeń 2023 jednak deklarujemy jako podstawę do zapłaty - wyłącznie rok kalendarzowy. Opłacenie składek w odpowiedniej wysokości za rok kalendarzowy spowoduje zatem obowiązek zwrotu na rzecz ubezpieczonego składki opłacanej za styczeń.
I tak dla wybierających od 2023 r.:
- podatek liniowy lub skalę podatkową - dla tego jednomiesięcznego roku składkowego, podstawą ustalenia składki będzie dochód z grudnia 2022 r. jednak ze względu na to, że dochód ten wyliczany był do tej pory w oparciu o inną formę opodatkowania - ilość dni ubezpieczenia w roku kalendarzowym 2022 po wyborze tej nowej formy opodatkowania równa jest 0 dni, a zatem dochód ten wynosi zero, nie stosuje się do tego roku również ujęcia składki minimalnej 270,9 zł (a składka opłacana miesięcznie za styczeń zostanie zwrócona), w efekcie w deklaracji ZUS DRA należy wskazać nadpłatę w wartości 270,9 zł,
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - rozliczeniu podlega rok kalendarzowy a zatem obecnie przychód za 2022 - co oznacza, że styczniowy przychód z ryczałtu rozliczany będzie dopiero w deklaracji DRA za 2023 r.; podatnik który wybrał w styczniu ryczałt rozlicza jedynie rok składkowy na zasadach wcześniej stosowanych - a w okresie stycznia nie otrzymywał żadnych przychodów opodatkowanych tą wcześniejszą formą opodatkowania.
Czytaj więcej tutaj: składka zdrowotna a ryczałt 2023
Jak obliczyć składkę zdrowotną
Składka ZUS przedsiębiorców ustalana jest corocznie i ustalana w stałej, miesięcznej wartości. Ubezpieczenie zdrowotne opłacane jest od wartości dochodu (skala podatkowa, liniowy) lub w stałej wartości (ryczałt - jeśli przychody przedsiębiorcy pozostają w danej grupie przychodowej, karta podatkowa). Każdorazowo ustalenie wartości składki do zapłaty wymaga złożenia ZUS DRA (za każdy okres rozliczeniowy). Dodatkowo obowiązkowe jest złożenie rocznego ZUS DRA. Przeczytaj więcej na temat jak obliczyć składkę zdrowotną.
Jak odliczyć składkę zdrowotną w PIT
Oprócz składek na ubezpieczenie społeczne podatnicy uzyskujący przychody mogą być zobowiązani do zapłaty do ZUS składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zasadą jest, że składka uzależniona jest od wartości przychodu (lub dochodu). W szeregu przypadków podstawą jej ustalenia jest kwota stała, uzależniona od średniego wynagrodzenia, którego wysokość wskazuje GUS. Sprawdź jak odliczyć składkę zdrowotną w PIT.
