Ograniczenie składki zdrowotnej od wynagrodzeń w PIT w 2022 r.

W 2022 r. zupełnie inaczej niż wcześniej ograniczana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne. Aby prawidłowo zastosować ograniczenie konieczne jest nie tylko wyliczenie zaliczek na podatek z zastosowaniem nowych reguł, ale ustalenie ich według reguł obowiązujących w dniu 31 grudnia 2021 r.

Wyliczenie wynagrodzeń począwszy od 1 stycznia 2022 r. wymaga sporządzenia dwóch list płac: wynikającej z nowych przepisów oraz hipotetycznej, opartej na przepisach obowiązujących do końca poprzedniego roku. Sytuacja ta wynika zarówno z obowiązku porównania zaliczek na podatek i konieczności ich wyrównania przy ich wyższej wartości w roku 2022, jak również w związku ze stosowaniem ograniczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2022 r.

Najlepszy i najprostszy sposób na nowy Polski Ład - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach, jakie wnosi Nowy Polski Ład. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2022 i wyślij PIT online

Ograniczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne - zmiana 2022

Tak jak miało to miejsce do końca 2021 r., art. 83 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wskazuje, że w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1–13, zgodnie z przepisami art. 79 i art. 81 tej ustawy, jest wyższa od kwoty zaliczki na podatek, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty. Odmiennie niż miało to miejsce do tej pory, wskazano, że obniżenie stosuje się, jeżeli składka jest niższa nie tyle “od zaliczki na podatek”, ale od kwoty ustalonej w art. 83 ust. 2b ustawy.

Zgodnie z dodanym art. 83 ust. 2b kwotę składki, o której mowa w ust. 1 i 2a tego przepisu, stanowi zaliczka na podatek dochodowy, obliczona zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r.

W efekcie przy naliczaniu wynagrodzeń od stycznia (wypłacanych lub postawionych do dyspozycji w styczniu), płatnik ma obowiązek zastosować następujący model ograniczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne:

1. wyliczyć składniki wynagrodzenia według nowych zasad tzn.:
• nowa skala podatkowa,
• nowa kwota zmniejszająca podatek (425 zł),
• ulga dla klasy średniej, odliczenie składek ZUS,
2. ustalić nową wartość zaliczki na podatek
3. ustalić wartość składki na ubezpieczenie zdrowotne według nowych zasad: (przychód - składki ZUS finansowane przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego) x 9%
4. wyliczyć składniki wynagrodzenia oraz podatek według zasad na 31 grudnia 2021 r., tzn.
• zastosować starą skalę podatkową,
• zastosować starą kwotę zmniejszającą podatek (43,76 zł),
• zastosować odliczenia ZUS,
• ustalić w ten sposób zaliczkę na podatek (przychód - koszty - zus = (podstawa x stawka) - kwota zmniejszająca = podatek
5. porównać podatek z pkt 4 ze składką z pkt 3, jeśli 4 > 3 wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega zmniejszeniu do wysokości podatku według pkt 4.

Ograniczenie jest obowiązkiem, a nie uprawnieniem płatnika. W braku zastosowania tego ograniczenia, płatnik pobierze składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie wyższej niż powinien, nie popełni natomiast błędu przy obliczaniu zaliczek (składka zdrowotna w 2022 r., również ta ograniczona nie będzie odliczana od podatku).

Składki naliczane są nie tylko z tytułu świadczeń opodatkowanych, ale również zwolnionych z podatku (ulga dla osób do 26 r.ż., zwolnienie dla rodzin 4+, dla emerytów rezygnujących ze świadczenia). W ich przypadku ograniczenie nie wystąpi, składka będzie bowiem pobierana w całości.

Zmiany nowy Polski Ład

Płatnicy obowiązani do stosowania nowego ograniczenia

Obowiązek zastosowania ograniczenia dotyczy płatników rozliczających składki:

• Za osobę pozostającą w stosunku pracy, w stosunku służbowym albo odbywającą służbę zastępczą
• Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
• Za osobę współpracującą z osobą, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
• Za osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług oraz za osobę z nią współpracującą
• Za osobę korzystającą z urlopu wychowawczego.
• za świadczenia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
• Za osobę pobierającą świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia
• Za funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej albo uczelni Służby Więziennej.
• Za osobę pobierającą świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu lub zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, osobę pobierającą wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie lub w okresie korzystania ze świadczenia górniczego
• Za bezrobotnego pobierającego zasiłek lub stypendium - powiatowy urząd pracy.
• Za podmiot kierujący (beneficjent) na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych.
• Za członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz członków ich rodzin
• Za osobę pobierającą uposażenie posła
• Za osobę pobierającą emeryturę lub rentę lub rodzicielskie świadczenie uzupełniające
• Za osobę pobierającą zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne
• Za osobę pobierającą nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
• Za osobę pobierającą uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne, uposażenie po zwolnieniu ze służby lub świadczenie pieniężne o takim samym charakterze.