W ostatnich dniach Sejm przegłosował ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (projekt ustawy zgłoszony 25 stycznia na druku nr 1960). Ustawa trafiła pod obrady Senatu.
Proponowana nowelizacja ma na celu przede wszystkim przeniesienie do ustawy zasad poboru zaliczek wprowadzonych w ostatnim czasie Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy zmieniającej zawarto w niej materię obecnie uregulowaną w rozporządzeniu, w wyniku czego płatnicy mają kontynuować zasady rozliczeń zaliczek wprowadzone tym rozporządzeniem posługując się od tego czasu przepisami ustawy PIT. Tym samym wątpliwości co do faktycznej możliwości zmiany zasad w drodze rozporządzenia mają zostać usunięte.
Kogo dotyczy zmiana
Propozycja Ministerstwa dotyczy dochodów z pracy na etacie, świadczeń emerytalnych i rentowych, a także usług wykonywanych na podstawie umowy zlecenia czy dzieło, poza działalnością gospodarczą, i obejmuje zaliczki od przychodów nie przekraczających miesięcznie kwoty 12.800 zł. Limit ten należy odnosić oddzielnie do każdego z wymienionych źródeł przychodów.
Kalkulujesz ale nie pobierasz
Zgodnie z zasadami zawartymi już wcześniej w rozporządzeniu, zaliczki za miesiące od stycznia do grudnia mają być kalkulowane i pobierane w taki sposób, aby wskazana grupa podatników mogła odczuć realną oszczędność podatkową wprowadzoną, jak twierdzi ustawodawca, regulacjami Nowego Ładu. Płatnicy, kalkulując zaliczkę na podatek mają więc obowiązek ustalenia jej wysokości wg przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2022 r. jak i obowiązujących do 31 grudnia 2021 r. (włącznie z pomniejszeniem zaliczki o przysługujące odliczenie składki zdrowotnej). Następnie należy policzyć różnicę pomiędzy obiema kwotami. Jeśli zaliczka skalkulowana wg przepisów obowiązujących od stycznia 2022 r. jest większa niż zaliczka kalkulowana na bazie starych przepisów, płatnik tej nadwyżki nie pobiera i nie wpłaca w ustawowych terminach. Płatnicy, którzy już taką nadwyżkę pobrali ale jeszcze nie przekazali jej do urzędu skarbowego mają obowiązek zwrócić ją podatnikowi.
Potem musisz oddać
Płatnik ma obowiązek pobrać i wpłacić niepobraną wcześniej nadwyżkę zaliczki kalkulowanej wg „Nowego Ładu” nad zaliczką skalkulowaną wg starych zasad w miesiącu, w którym skalkulowana w powyższy sposób różnica byłaby ujemna (tj. zaliczka kalkulowana wg zasad obowiązujących do końca 2021 r. byłaby większa niż kalkulowana wg „Nowego ładu”). Podsumowując, płatnik ostatecznie ma obowiązek pobrać z wynagrodzenia podatnika niepobraną wcześniej część zaliczki, ale do wysokości tej ujemnej różnicy. Jeśli w danym miesiącu cała nadwyżka nie zostanie pobrana (ze względu na limit do wysokości różnicy), płatnik ma obowiązek ją pobrać w kolejnych miesiącach.
Warto wskazać, iż płatnik stosuje koszty uzyskania przychodów i kwotę zmniejszającą podatek w wysokości obowiązującej w 2021 r., jednakże o tym, czy jest uprawniony do ich stosowania, rozstrzygają okoliczności ustalone według stanu na moment obliczania zaliczki w 2022 r. (w tym otrzymanie stosownego oświadczenia od podatnika).
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2023 i wyślij PIT online
Można zrezygnować
Podatnicy mają możliwość rezygnacji z niepobierania nadwyżki składając płatnikowi stosowne oświadczenie. Płatnik z kolei ma obowiązek uwzględnienia prośby podatnika najpóźniej w miesiącu następującym po miesiącu, w którym to oświadczenie otrzymał.
Jeśli kończy się umowa
Jeśli w trakcie roku różnica nie wystąpi ze względu np. na ustanie stosunku pracy, płatnicy nie muszą wpłacać niepobranych nadwyżek – rozliczą je sami podatnicy w zeznaniu rocznym. Jak wskazano w uzasadnieniu zwolnienie płatnika z tego obowiązku nie oznacza, że podatek nie zostanie pobrany w prawidłowej wysokości. Ostatecznie bowiem podatnik obliczy wysokość należnego podatku od uzyskanych w całym roku przychodów i pomniejszy go wyłącznie o zaliczki faktycznie pobrane i wpłacone przez płatnika.
Skąd te zmiany
Jak wskazano w uzasadnieniu do ustawy zmieniającej wprowadzane zmiany są wyrazem ochrony ważnego interesu podatników. Ze względu na specyfikę obliczania zaliczki na podatek, po wprowadzeniu zmian objętych Nowym Ładem efekt „korzyści” będzie odczuwalny przez część podatników dopiero w kolejnych miesiącach roku podatkowego albo po jego zakończeniu, co nie odpowiada ogólnym oczekiwaniom i skutkom Nowego Ładu, jakie były komunikowane przez rząd do społeczeństwa. Pobór zaliczek w wyższej wysokości niż oczekiwana przez podatników skutkuje pomniejszeniem wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez podatników. Wprowadzane nowelizacją przepisy, podobnie jak wcześniejsze rozporządzenie, mają zagwarantować zachowanie wynagrodzenia przez podatników na wyrównanym poziomie przez większość 2022 r. Ewentualne nadwyżki zaliczki powstające w początkowych miesiącach 2022 r. będą kompensowane przez zaliczki pobierane w kolejnych miesiącach tego roku.
Pozostałe zmiany
Nowelizacja wprowadza także zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i dotyczy głównie zmian związanych z finansowaniem zakładowych funduszy rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz zakładowych funduszy aktywności, które, w związku z podwyższeniem pierwszego progu podatkowego, mogą na tej zmianie stracić. Konieczne więc stało się wprowadzenie uregulowań wprowadzających rozwiązania umożliwiające „uzupełnienie” tych środków.
