Opublikowany 26 lipca projekt ustawy w ramach tak zwanego Polskiego Ładu wprowadza znaczące zmiany w zakresie składek zdrowotnych. Na mocy nowych regulacji nie będzie można już odliczyć od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75 procent podstawy jej wymiaru. Co to oznacza dla podatników?
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2023 i wyślij PIT online
Jak jest dzisiaj?
Obecnie obowiązujące przepisy nakładają na podatników obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9 procent podstawy wymiaru składki. Obciąża ona osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, osoby wykonujące wolny zawód w rozumieniu przepisów o ryczałcie, wspólników jednoosobowej spółki z o.o. oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, osoby korzystające z ulg w składkach na ubezpieczenie społeczne (ulga na start, preferencyjne składki, mały ZUS plus), a także osoby współpracujące z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność lub korzystającymi z ulg. Składka jest miesięczna, a także niepodzielna. Stanowi nadto zadeklarowaną kwotę, w 2021 r. Nie niższą niż 381,81 złotych, co jest uzależnione od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Składka zdrowotna do tej pory nieszczególnie uderzała podatników po kieszeni. Mogła bowiem zostać odliczona od podatku dochodowego w wysokości 7,75 procent podstawy jej wymiaru.
Zmiany w Polskim Ładzie
Polski Ład zakłada jednak nie tylko zmianę sposobu obliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jednocześnie w projekcie następuje likwidacja przepisów, stanowiących podstawę ich odliczenia od podatku. Ta zmiana powoduje konieczność dostosowania przepisów określających zasady obliczania zaliczek na podatek zarówno przez samych płatników podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i wszystkich podatników. Niestety akurat ta zmiana nie wygeneruje żadnych korzyści dla pracujących Polaków. Spowoduje również, że jednoczesne podwyższenie kwoty wolnej od podatku z 8.000 do 30.000 złotych nie będzie tak korzystne, jak można byłoby się tego spodziewać. Zmiana ta dzięki innym rozwiązaniom Polskiego Ładu, w tym uldze dla klasy średniej, będzie pewnie mało odczuwalna dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Znacząco jednak zmieni sytuację finansową polskich przedsiębiorców.
Ile stracą przedsiębiorcy?
Na zmianach w zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne stracą najbardziej przedsiębiorcy. Ile? Osoby rozliczające się w oparciu o podatek liniowy oraz na zasadach ogólnych dzisiaj płacą stawkę ryczałtową w wysokości 381,81 złotych. Po zmianach wynikających z Polskiego Ładu składka będzie uzależniona od ich dochodu. Przy przykładowych 8.000 złotych dochodu miesięcznie składka wzrośnie co do zasady do kwoty 623,19 złotych. Przy czym oczywiście im większy dochód, tym większa składka. W każdym wariancie oczywiście składki nie będzie można odliczyć od podatku. W regulacji dotyczącej podatku liniowego pojawi się natomiast dodatkowo pewna, minimalna składka zdrowotna liczona od minimalnego wynagrodzenia. Zupełnie inaczej składka zdrowotna będzie z kolei liczona w kontekście ryczałtu. Co do zasady bowiem pojęcie dochodu formalnie nie istnieje w odniesieniu do tej formy opodatkowania. Składka zdrowotna ma zatem wynosić jedną trzecią stawki ryczałtu. Przedsiębiorca opodatkowany 15-procentowym ryczałtem zapłaci składkę w wysokości 5 procent. Z kolei w odniesieniu do karty podatkowej, dotyczącej dzisiaj około 100 tysięcy podatników, w tym hotelarzy, fryzjerów i budowlańców, składka zdrowotna ma być ustalona na poziomie 9 procent średniego wynagrodzenia.
Nowi płatnicy składek zdrowotnych
Ważną zmianą w kontekście Polskiego Ładu jest nadto oskładkowanie członków zarządów spółek i fundacji. Do tej pory płacenie składki zdrowotnej wiązało się stricte z faktem zatrudnienia na podstawie jednej z dostępnych w Polsce form. Samo sprawowanie funkcji prezesa nie poczytywano jednak jako zatrudnienie. Tymczasem w Polskim Ładzie sprowadzono prezesów spółek i fundacji do roli pracowników oraz obciążono ich składką zdrowotną w wysokości 9 procent od wynagrodzenia członka zarządu. W praktyce zatem osoby pełniące te funkcje zapłacą 26-procentowy podatek.
Jak obliczyć składkę zdrowotną
Składka ZUS przedsiębiorców ustalana jest corocznie i ustalana w stałej, miesięcznej wartości. Ubezpieczenie zdrowotne opłacane jest od wartości dochodu (skala podatkowa, liniowy) lub w stałej wartości (ryczałt - jeśli przychody przedsiębiorcy pozostają w danej grupie przychodowej, karta podatkowa). Każdorazowo ustalenie wartości składki do zapłaty wymaga złożenia ZUS DRA (za każdy okres rozliczeniowy). Dodatkowo obowiązkowe jest złożenie rocznego ZUS DRA. Przeczytaj więcej na temat jak obliczyć składkę zdrowotną.
Jak odliczyć składkę zdrowotną w PIT
Oprócz składek na ubezpieczenie społeczne podatnicy uzyskujący przychody mogą być zobowiązani do zapłaty do ZUS składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zasadą jest, że składka uzależniona jest od wartości przychodu (lub dochodu). W szeregu przypadków podstawą jej ustalenia jest kwota stała, uzależniona od średniego wynagrodzenia, którego wysokość wskazuje GUS. Sprawdź jak odliczyć składkę zdrowotną w PIT.
