ABC podatki

1. Składki ZUS

Podatnik zawsze powinien rozróżniać składki ZUS od składek na ubezpieczenie zdrowotne. Pierwsze z nich to składki opłacane za ubezpieczenie:

  • Emerytalne
  • Rentowe
  • Wypadkowe
  • Chorobowe

Wysokość składek wynosi:

  • 19,52 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie emerytalne
  • 6,00 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenia rentowe
  • 2,45 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie chorobowe
  • od 0,40 % do 8,12 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie wypadkowe (zależnie od rodzaju pracy) - przy czym standardowa składka wynosi 1,93% dla płatników podlegający zgłoszeniu do rejestru REGON i zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych lub nie podlegających zgłoszeniu do rejestru REGON niezależnie od ilości zgłoszonych ubezpieczonych.

W zależności od tytułu ubezpieczenia – część składki opłaca ubezpieczony, część płatnik składek. Podstawą do ich opłacania jest przychód zatrudnionej osoby. 

Natomiast wysokość składek ZUS obowiązujących przedsiębiorców można sprawdzić tutaj.

Policz dokładnie składki ZUS i zdrowotne w Programie e-pity 2023
Nie musisz liczyć składek ZUS i zdrowotnych w PIT za 2023 ręcznie. Sprawdź wysokość Twojego odliczenia składek ZUS i zdrowotnych oraz zwrot podatku kompleksowo, także z uwzględnieniem nowej kwoty wolnej od podatku w PIT.
Odliczenia składek ZUS i zdrowotnych wylicz w Programie e-pity 2022 i wyślij Twój PIT online

Odliczenie

W rocznym rozliczeniu PIT od dochodu odliczyć można wartość składek:

  • zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,
  • potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika, od przychodu podlegającego opodatkowaniu
    • odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego zaniechano poboru podatku,
  • składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (m.in. Islandia, Norwegia) lub w Konfederacji Szwajcarskiej (jeśli składka nie była odliczana już w tym państwie lub podstawę wymiaru składek nie stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania) – wyłącznie gdy istnieje podstawa wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innej umowy do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym podatnik opłacał składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne.

Składki muszą być nie tylko wymagalne, lecz również faktycznie zapłacone. Odliczenia nie stosuje się do składek wymagalnych. Jeżeli podatnik w roku następnym po roku podatkowym zapłaci wymagalna wcześniej składkę, to przysługuje mu z tego tytułu odliczenie, ale dopiero za rok podatkowy, w którym rzeczywiście ją opłacił.


Składki ZUS dają podatnikowi prawo skorzystania z ulgi, gdy nie były dla niego:

  • kosztem uzyskania przychodów lub
  • nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub
  • nie zostały odliczone od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo
  • nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Składki pracodawcy

Podatnik – przedsiębiorca – opłaca w części składki ZUS również za swoich pracowników. Podatkowo ma on zatem do ujęcia nie tylko składki ZUS zapłacone za własne ubezpieczenie ZUS, ale również te zapłacone za pracownika (te, które pokrywa z własnych środków). Odlicza on składki płacone za siebie lub za osobę współpracującą, składki za pracowników podlegają rozliczeniu w kosztach podatkowych.

Składki własne mogą być dla niego kosztem uzyskania przychodów lub też mogą być podstawą odliczenia ich od dochodu w rocznym zeznaniu podatkowym. Do kosztów zaliczyć można wyłącznie składki zapłacone. Jeżeli przedsiębiorca wypłacił wynagrodzenie, pobrał składki od pracownika a sam składek od niego za pracownika należnych – nie wpłacił do ZUS – do dnia zapłaty, nie może rozliczyć ich w kosztach podatkowych.

Optymalizacja składek

Jeżeli podatnik posiada kilka tytułów ubezpieczeń, optymalizacja składek okazuje się bardzo istotnym działaniem. Z pewnych tytułów składki na ZUS opłacane będą tylko dobrowolnie.

Niezależnie od tego nawet składki opłacane z wielu tytułów i to dobrowolnie – mogą być podstawą ujęcia ich w rocznym rozliczeniu podatkowym – mogą być odliczane od dochodu.

Najlepszy sposób na Twoje ulgi i odliczenia w PIT to Program e-pity®
Nie musisz liczyć ulgi i odliczeń w PIT za 2023 ręcznie. Sprawdź wysokość Twoich ulgi, odliczeń i zwrotu podatku kompleksowo, także z uwzględnieniem nowej kwoty wolnej od podatku w PIT.
Ulgi i odliczenia wylicz w Programie e-pity 2023 i wyślij swój PIT 2023 online

2. Składki na ubezpieczenie zdrowotne

Oprócz składek ZUS, istnieje jedna składka na ubezpieczenie zdrowotne, niemniej regułą jest, że podatnik będzie opłacał ją z każdego tytułu, z którego uzyskuje wynagrodzenie niezależnie. 

O wysokości oraz regułach zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne przeczytasz tutaj.

Aktualności - sprawdź najnowsze informacje dotyczące rozliczeń PIT
2024-03-22

Zakup od rolnika lub konsumenta zwalnia z obowiązku płatności bezgotówkowej

Gdy sprzedawcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, przedsiębiorca może zapłacić gotówką kwotę przekraczającą 15 tys. zł i uwzględnić cały wydatek w kosztach.

2024-03-22

Przychody z działalności nierejestrowej są przychodami z innych źródeł

Przychody z działalności na niewielką skalę prowadzonej przez osobę fizyczną mogą być opodatkowane jak przychody z innych źródeł.

2024-03-22

Odsetki za opóźnienie w zwrocie denominowanego kredytu mieszkaniowego wolne od PIT

Ustawowe odsetki za opóźnienie, związane z nieważnością umowy kredytowej denominowanej do franka szwajcarskiego, nie podlegają opodatkowaniu PIT.

Wspieramy OPP